'Als je van 130 naar 90 kilo gaat, gebeurt er heel veel met je lijf. Je krijgt hangend, overtollig vel en je borsten worden lelijker. Je valt wel af, maar je wordt er niet perse mooier van,' aldus Marie-Josee Koks. 

Koks is oprichter van de Bariatrie-groep Nederland, een steungroep en informatiepunt voor mensen die een maagverkleining hebben gehad. Zodoende spreekt ze jaarlijks honderden mensen die zo'n ingreep hebben ondergaan. Koks, die zelf een maagverkleining onderging, stoort zich aan het beeld dat mensen hiervoor zouden kiezen als makkelijke oplossing voor hun overgewicht.

Meer flirten

Elk jaar worden er zo'n 11.000 maagverkleiningen uitgevoerd in Nederland. De meeste mensen die de operatie ondergaan, zijn vrouw. Gemiddeld gezien wegen mensen 3 jaar na hun maagverkleining 30 procent minder dan voor de operatie.

Maar dat gewichtsverlies gaat niet zonder slag of stoot. De operatie is heel heftig en je lichaam verandert totaal. Je hormonen gaan anders werken, je kan nog maar heel weinig eten en drinken en moet regelmatig plat gaan liggen als je net teveel binnenkrijgt. Je lichaam kan het eten dan niet aan en schakelt zich zelf als het ware uit, zodat je genoeg energie hebt om het voedsel te verwerken. Ook kan het zijn dat je veel moet overgeven, omdat je nieuwe maag het eten niet aankan.

Dat is echter niet het enige dat anders wordt. Ook psychologisch gebeurt er volgens Koks veel. En dat heeft vooral zijn weerslag binnen relaties waarin mannen en vrouwen gezamenlijke patronen hebben ontwikkeld: ‘Maar dan laat de vrouw (of man) zich opereren. Je wordt assertiever, gaan wat meer van je eigen lijf houden en ontwikkelt je verder. Je seksualiteit verandert ook enorm. Sommige mensen zijn seksueel veel actiever of juist het tegenovergestelde doordat het lichaam nog niet in proportie is. Maar als je je partner niet meeneemt in die veranderingen, ontstaan daar problemen.'

Croissants in bed

Koks verduidelijkt haar punt: 'Stel je voor: wij zijn getrouwd en we zijn gewend zondagochtend samen croissants in bed te eten. Nu ga je in plaats daarvan hardlopen. Dan krijg je gedoe; 'Wat ongezellig, blijf nog even liggen, etcetera'. Na twee keer hardlopen, blijf je de derde zondag toch al snel weer in bed.'

Om blijvend gewicht te verliezen, is een goede begeleiding na de operatie belangrijk. Dat onderschrijven ook alle 18 ziekenhuizen en klinieken die de operatie in Nederland uitvoeren. Maar volgens Koks is er nog veel mis met die begeleiding: 'Als man en kinderen nog iedere avond op de bank zitten met zakken chips en flessen cola, is het heel moeilijk als vrouw om je daar dan van af te schermen. Het hele systeem rondom de persoon die is geopereerd moet veranderen. En daar is nu veel te weinig aandacht voor. Een maagverkleining neem je niet alleen!’

Wanhoop

Koks staat niet alleen in de kritiek. Uit een rondgang onder de leden van haar steunpunt, blijkt dat het traject na de operatie voor veel mensen tekortschiet. Koks: 'Ik krijg iedere week tientallen e-mails van mensen die toch weer zijn aangekomen. Ze schamen zich en voelen zich eenzaam. Er is veel te weinig oog voor deze groep mensen.'

Het natraject wordt op verschillende manieren ingevuld in Nederland. Het ene ziekenhuis werkt met groepsbijeenkomsten, het andere gelooft meer in individuele begeleiding. Ook zijn er ziekenhuizen die vooral met digitale programma's werken. Maar bij alle behandelcentra ziet men dat veel mensen uit beeld verdwijnen na de operatie. Een van de redenen hiervoor is dat de jaarlijkse controle vaak het volledige eigen risico kost, volgens Koks en bariatrische chirurgen die de operatie uitvoeren.

Kritiek

En aan de andere kant is er dus kritiek op de inhoud van het natraject van mensen die wel blijven komen. Zo zouden diëtisten van de behandelcentra niet altijd raad weten met geopereerden die, ondanks de operatie, toch weer aankomen. En ook de systeemveranderingen waar Koks aandacht voor wil - hoe neem je het hele gezin mee in de veranderingen – worden volgens Koks en andere mensen met een maagoperatie onvoldoende belicht in het natraject.

Koks hoor veel van de leden van haar steunpunt dat het natraject niet goed aansluit op de vragen en behoeftes van mensen die de operatie hebben gehad. En daardoor kan het ervoor zorgen dat mensen niet meer komen opdagen bij bijeenkomsten en ook niet meer om hulp vragen als ze na verloop van tijd toch weer aankomen. Koks: ‘Gelukkig zoeken zij wel online om hulp, echter deze hulp zou door behandelcentra opgepakt moeten worden.’

Wij vragen ons af: schort er wat aan dat begeleiding na de operatie, of ligt het aan de motivatie van mensen om dat traject te volgen? Heb jij hier ervaring mee, of moet je nog beginnen aan een maagoperatie en wil je jouw verhaal delen met ons? Neem dan contact op!

Makers