Stel, je bent patiënt en je ligt in het ziekenhuis. Je krijgt een menukaart en kan daar elk moment van de dag, tussen zeven uur ‘s ochtends en zeven uur ‘s avonds van bestellen. Binnen 45 minuten is het bij je, en familie die op bezoek komt, kan van diezelfde kaart bestellen.
In de meeste ziekenhuizen komt driemaal per dag een serveerkar langs, met een aantal opties voor dat moment. Maar in één ziekenhuis in Nederland kan je à la carte eten: Ziekenhuis Gelderse Vallei in Ede. Zij profileren zich als voedingsziekenhuis, waarbij aandacht voor gezond en vers eten hoog in het vaandel staat. Maar zelfs in dat ziekenhuis, worden er broodjes hamburger geserveerd. ‘Wij staan voor keuzevrijheid.’
‘Patiënten zijn verbaasd’
Voor ons onderzoek Overgewicht kom ik in contact met Joyce Groenewoud, hoofd hoteldienst bij Ziekenhuis Gelderse Vallei. Zij vertelt me over hun unieke concept. ‘Wij geloven dat gezonde en gevarieerde voeding kan bijdragen aan het herstel van de patiënt,’ vertelt Joyce. ‘Onze diëtisten kijken naar wat de patiënt nodig heeft en er wordt geregistreerd wat iedere patiënt eet. Zo kunnen we mensen goed adviseren en stimuleren om gezond te eten en voedsel te kiezen dat bijdraagt aan hun herstel. Als een patiënt moet aansterken, krijgt ze bijvoorbeeld een eiwitrijk dieet voorgeschreven.’
Joyce is niet bij de implementatie van dit nieuwe systeem geweest, maar ze weet wel wat te vertellen over de gedachte erachter. ‘Als je de regie meer bij de persoon zelf laat, eten mensen het eten ook op. We willen niet dat patiënten zomaar iets voorgeschoteld krijgen. Het gaat erom dat mensen zich comfortabel voelen en kunnen eten waar ze zin in hebben. Patiënten zijn er vaak verbaasd over.’
Twaalf keer een kroket
Maximaal twaalf keer per dag mag je een bestelling doen in het voedingsziekenhuis. Maar dat kan ook twaalf keer per dag een portie van twee kroketten zijn. Joyce vertelt: ‘We leggen mensen niet op wat ze moeten eten, maar we adviseren ze wel.’
‘We gaan uit van maximaal twee snacks per dag per persoon vanuit de richtlijnen gezonde voeding. Op het moment dat iemand daarna nog een snack wil bestellen, dan zullen we adviserend optreden, maar het wordt vanuit het concept wel geleverd. De verpleging wordt hierover ingelicht en kan indien nodig met de patiënt in gesprek hierover.’
Verschillende experts die wij spreken gedurende ons onderzoek benadrukken juist dat gezond eten niet voor iedereen makkelijk en vanzelfsprekend is. Als je zeker wil weten dat mensen gezond eten, moet je de ongezonde optie niet aanbieden. Maar dat is voor Ziekenhuis Gelderse Vallei een brug te ver, vertelt Joyce. ‘Wij bieden gezonde en gevarieerde voeding aan en we vinden het belangrijk om de uiteindelijke keuze bij de patiënt te leggen. Wij leggen niet op, en geloven dat dat werkt.’
