“Mensen roepen dat IC-bedden nu worden bezet door ‘vetkleppen’. Dat maakt pijnlijk duidelijk wat er aan fat shaming gaande is. Koppel corona daar alsjeblieft los van. Obesitas is een complexe ziekte.” Liesbeth van Rossum, hoogleraar en internist-endocrinoloog in het Erasmus MC ergert zich aan de stigmatiserende reacties op de berichten dat de meeste coronapatiënten op de intensive care zwaarlijvig zijn. Eén op de drie op de IC heeft ernstig overgewicht. “Ja, er liggen nu meer mensen met obesitas op de IC, hiervoor zijn meerdere oorzaken.”

Van Rossum noemt het “erg zorgelijk” dat de corona-pandemie en obesitas, “een enorme chronische epidemie”, nu bij elkaar komen. “Het maakt duidelijk dat we er veel harder aan moeten trekken om obesitas te voorkomen en te behandelen.”

Immuunsysteem

Dat mensen met zwaar overgewicht kwetsbaar zijn, is niet nieuw. Het immuunsysteem bij mensen met obesitas werkt niet goed. “Bepaalde stoffen in het buikvet veroorzaken een chronische, sluimerende ontsteking die het immuunsysteem belast. Mensen met obesitas worden vaker ernstiger ziek en krijgen vaker complicaties, zo weten we ook van eerdere griepepidemieën.” Vaak hebben mensen met zwaar overgewicht ook last van diabetes, longaandoeningen en hart- en vaatziektes. Daarnaast zijn er nu aanwijzingen dat het coronavirus zich bindt aan zogenaamde ACE2-receptoren en zo ook de menselijke vetcellen binnendringt. Van Rossum: “We moeten obesitas nu echt serieus gaan nemen als een onderliggend probleem, óók bij sommige vormen van kanker en depressies.”

Suikerlobby

Betekent dat de overheid harder moet gaan ingrijpen om een gezonde leefstijl af te dwingen? Op onze oproep wordt verschillend gereageerd. Waar de één “geen betutteling door de overheid” wil, pleit de ander voor “actie tegen de suikerlobby” of “veel meer bewegingsonderwijs”. Opmerkelijk veel mensen pleiten voor het veel duurder maken van frisdrank, snacks, snoep en koekjes. Marja reageerde op Facebook: “Ik heb een maand suikervrij gegeten. Dat is ontzettend lastig, het zit overal in." En Loes: ”De overheid moet zorgen dat er geen troep in onze etenswaren zit.”

Ook Liesbeth van Rossum vindt dat er meer moet gebeuren: “We hebben een Nationaal Preventie Akkoord, een mooie eerste stap maar we moeten daar harder op inzetten. Voedselkeuzes maken we veelal onbewust, daar moeten we maatschappelijke verantwoordelijkheid voor nemen. Dus ongezond eten moet veel moeilijker verkrijgbaar zijn, die ongezonde keuze moet je moeilijker en duurder maken. En we moeten juist verleid worden tot gezond eten. Nog steeds zie je vlakbij scholen fastfood tentjes.”

Van Rossum neemt het op voor mensen met obesitas: “Mensen veroordelen zo makkelijk. Obesitas is complex en je bent er niet met een dieet. Het lichaam staat qua stofwisseling in een compleet andere stand. Daar zijn, naast een gezonde leefstijl, vaak ingrijpende therapieën voor nodig. Er zijn tal van oorzaken waar je ernstig overgewicht van kan krijgen. Naast een ongezonde leefstijl spelen ook medicijnen, stress, hormonen en de genetische aanleg een rol. Afvallen is ingewikkeld bij obesitas. Preventie is daarom extreem belangijk. En plak deze mensen geen stigma op.”

Voelt u zich slachtoffer van fat shaming? Of heeft u ideeën hoe de maatschappij obesitas kan bestrijden? Laat het ons weten!