Een mislukt natuurgebied, zegt Caroline van der Plas over de Oostvaardersplassen bij Almere. De voorvrouw van de BoerBurgerBeweging (BBB) heeft het niet zo op met de Flevolandse strook natuur.

Ze somt haar redenen op: er is steeds gedoe over het wildbeheer, er loopt al een spoorlijn doorheen. En het is niet eens een oorspronkelijk natuurgebied, want niet lang geleden was dit nog zee.

Bouw er dus huizen, betoogt zij. Want die hebben we harder nodig dan deze ‘wensnatuur’. De partij wil in een van de eerste plannen zelfs 300.000 nieuwe woningen plaatsen in het natuurgebied.

Nieuwbouw in Oostvaardersplassen

Het is één van de opmerkelijke bouw-ideeën in Nederland, die BBB al vorig jaar opperde. De partij diende een motie in, maar kreeg hiervoor in de Tweede Kamer geen meerderheid.

Maar nu is BBB de grootste in élke provincie. De partij krijgt een grote stem in Flevoland – waar de Oostervaardersplassen liggen - en komt groot in de Eerste Kamer. Ook paste de partij het plan wat bij. Nu gaat het om "100.000 ecologische woningen,” schrijft het partijprogramma. “Met goede verbindingen naar omliggende steden.”

Huizen in het groen

Gaat het daarmee nu wel gebeuren? Daarvoor kijken we naar de partijprogramma's. De VVD werd de tweede partij in Flevoland en ook deze partij wil graag veel woningen bijbouwen. De plassen moeten een "beleefbaar" natuurgebied blijven, schrijft de partij. Maar in het programma stelt de partij ook dat “woongebieden moeten worden gerealiseerd in natuurrijke omgevingen.” Ook moeten de regels voor woningbouw worden versoepeld.

Dus dat is nog onzeker. Maar in Flevoland werd de PVV de derde en deze partij is wel voorstander van bouwen in de Oostvaardersplassen. Landelijk steunde de partij van Geert Wilders de motie van de BBB. Ook JA21 steunde deze motie. En zo zou de bouw al wat dichterbij komen. Want neem VVD (4 zetels), PVV (3), CDA (2) en JA21 (2) en je hebt een meerderheid in de provincie Flevoland.

Een heet hangijzer is dan: wat wil het CDA? De Christendemocraten schrijven over de Oostvaardersplassen: eerst het aantal grote grazers in het gebied terugbrengen. Daarna kan volgens de partij een ‘“nieuw beleid’” worden ontwikkeld.

Daarmee lijkt er nu nog geen woningbouw mogelijk in de Oostvaardersplassen. Maar met de verkiezingsuitslag komt het plan - dat vorig jaar in de Tweede Kamer werd weggewuifd - wel dichterbij.

Wat zeggen de partijen in andere provincies?

Hoe zit het op andere plekken in het land? Gaan we daar bouwen in weilanden of zelfs in natuurgebieden? Hiervoor doken we in de partijprogramma’s. We hebben hierbij naar de programma’s gekeken van de twee grootste partijen in de provincies met de grootste woningbouwopgave. Zie de uitslagen hieronder:

Zuid Holland:

BBB: Bouw bij voorkeur aan de rand van stedelijke gebieden, en maak een afweging tussen woningbouw en behoud van het landschap. Het Groene Hart en de Zuid- Hollandse eilanden moeten worden beschermd.

VVD: Bouw bij voorkeur binnen de bebouwde kom, maar bouwen aan de rand van bebouwing mag ook.

Noord-Holland:

BBB: bouw voornamelijk, maar niet alleen maar, in steden en dorpen. De bouw moet passen in de omgeving.

VVD: Maak plannen voor 150 procent van de huizen die nodig zijn, want er valt vaak veel af. Bouwen mag ook buiten stedelijke gebieden, om te zware verdichting tegen te gaan

Utrecht:

BBB: Bouw in en nabij steden, maar versnel ook de bouw van woningen in de polder Rijnenburg, ten zuidwesten van Utrecht.

GroenLinks: Bouwen mag ook op agrarische terreinen die niet meer door landbouw worden gebruikt. Gemeenten krijgen meer ruimte om buiten stedelijk gebied te bouwen. Zoals de polder Rijnenburg. De regels voor woningbouw worden versoepeld.

Gelderland:

BBB: Bouw bij voorkeur in bebouwd gebied. Ook moeten er voldoende woningen komen voor jongeren op het platteland.

VVD: Blijf zodanig bouwen dat de leefbaarheid in dorpen goed blijft. De provincie kan hierdoor ruimte bieden.

Brabant:

BBB: Er moeten voldoende woningen komen voor jongeren om op het platteland te blijven wonen. Dat is nodig om leegloop te voorkomen.

VVD: Durf verder te kijken dan stedelijk gebied. Door de woonbehoefte is ook bouwen in landelijk gebied (uitleglocaties) nodig.

Dus hier gaan we bouwen

Vooralsnog lijkt veel gebied te worden gespaard. In de provincies met een grote woningbouwopgave, komt woningbouw vooral in stedelijk gebied. Partijen willen dan eerder hoogbouw dan nieuwe huizen in het buitengebied. Wel is woningbouw aan de randen van bebouwd gebied mogelijk.

Maar een uitzondering is Utrecht met Rijnenburg, een polder ten zuidwesten van de stad. De provincie wilde hier al 25.000 huizen bouwen en de verkiezingszege van de BBB lijkt dat te versnellen. Dus daar gebeurt het. Nu weilanden, straks een wijk.